JD Vance’ten Avrupalılara “demokrasi dersi”

Münih Güvenlik Konferansı’na katılan ABD Lider Yardımcısı JD Vance, kürsüde bulunduğu yaklaşık 20 dakika boyunca Avrupa demokrasisini eleştirdi. Vance konuşmasında Washington-Kiev-Moskova çizgisinde son periyotta hızlanan barış müzakerelerine ise değinmedi.

Konuşmasına Perşembe günü Münih’te meydana gelen araçlı akının kurbanlarına güzel dileklerde bulunarak başlayan Vance, bu kelamlarının akabinde salondan gelen alkışın akabinde “Umarım bu son alkışım olmaz” dedi. Hakikaten Vance’in öngörüsü büyük ölçüde hakikat çıktı. ABD Lider Yardımcısı’nın konuşmasının kalan müddetinde salon büyük ölçüde sessizdi.

Çok sayıda askeri yetkilinin de hazır bulunduğu Güvenlik Konferansı’nda Vance Avrupa’nın karşı karşıya olduğu en büyük tehdidin “Rusya yahut Çin olmadığını” lisana getirdi. “Tehdit içeriden geliyor” diyen Vance, buna örnek olarak Romanya’da seçimlerin iptal edilmesini gösterdi. Romanya’da mahkeme, Rusya’nın seçimlere müdahale ettiği kuşkusuyla cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci çeşidini iptal etmişti.

“Washington’da artık yeni bir şerif var”

Avrupa’yı Soğuk Savaş’ın “kaybedenine” benzeten Vance; bu kıtada seçimlerin ve medya özgürlüğünün risk altında olduğunu savundu. Avrupa’da süratli bir değişim olmazsa yöneticilerin halkın dayanağını büsbütün kaybedecekleri ikazında bulunan Vance, “Eğer kendi seçmeninizden korkuyorsanız, Amerika’nın sizin için yapabileceği bir şey yok” dedi. Vance konuşmasında, ABD Başkanı Donald Trump ve onun idaresi ile ilgili olarak “Washington’da artık yeni bir şerif var” tabirlerini de kullandı.

JD Vance, Moskova’nın toplumsal medya üzerinden Batı ülkelerindeki seçimleri manipüle ettiğine dair tezlerle ilgili olarak da, “Rusya’nın birkaç bin dolarlık toplumsal medya reklamı ile seçimleri etkileyebileceğini düşünüyorsanız demokrasiniz en başında o kadar sağlam değilmiş” tabirlerini kullandı.

ABD Lider Yardımcısı JD Vance, Münih Güvenlik Konferansı için geldiği Almanya’nın Münih kentinde, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile de görüştüFotoğraf: Leah Millis/REUTERS

Avrupa’nın kendi güvenliğine daha fazla yatırım yapması gerektiğini, Münih’te Konferans için toplanan kalabalığın da asıl konuşmak istediğinin bu olduğunu bildiğini belirten Vance, fakat kıta ülkelerinin kendilerini nasıl savunmaları gerektiğinden evvel “neden savunmaları gerektiğini” düşünmelerini tavsiye ederek Avrupa demokrasisinin “yanlış yolda” olduğunu savundu.

AfD’ye açık destek

Münih Güvenlik Konferansı kürsüsünden aktifliğin organizatörlerini de eleştiren Vance, çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) ve populist sol Sahra Wagenknecht Birliği (BSW) partilerinin aktifliğe iştiraklerinin yasaklanmasını, “Görüşlerine katılmasanız da en azından fikirlerini duymalısınız” diyerek eleştirdi.

Vance kürsüye çıkmadan kısa müddet evvel Amerikan Wall Street Journal (WSJ) gazetesine verdiği röportajda, Alman siyasi partilerinin AfD ile “iş birliği yapmalarını” tavsiye etmişti. 23 Şubat’taki federal parlamento seçimlerine sayılı günler kala Almanya’da merkez partiler aşırıcı siyasetleri nedeniyle AfD ile iş birliği yapmama prensibini benimsiyor.

Vance’in WSJ’ye yaptığı açıklamaya reaksiyon gösteren Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, bunun “seçimlere müdahale” olduğunu tabir etti.

Almanya’da anketler AfD’nin yüzde 20’den fazla oy alarak sandıktan ikinci parti çıkacağına işaret ediyor. Lakin başka partiler, mümkün koalisyon seçenekleri ortasında AfD’ye kapıları kapattığından, bu partinin hükümette yer alması beklenmiyor.

En acil kriz göç

Vance Avrupa için en acil krizin göç akını olduğunu da ileri sürerek konuşmasının sonunda Münih’te yaşanan saldırıyı bir kere aha hatırlattı.

Elon Musk’ın Almanya’da 23 Şubat’ta yapılacak seçimlere müdahalesini ise esprili bir lisanla ele alan Vance, “Amerikan demokrasisi 10 yıl boyunca Greta Thunberg’e karşın ayakta kaldıysa Avrupa demokrasisi Elon Musk’a birkaç ay dayanabilir” dedi.

Vance’in konuşması Münih Güvenlik Konferansı iştirakçileri tarafından “sıra dışı” olarak nitelendirildi.