Hakan Fidan Yunanistan’da: Diyaloğa devam mesajı

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Gerapetritis son devirde iki ülke ortasında kurulan “pozitif gündem” kapsamında Atina’da bir ortaya gelerek diyaloğa devam iletisi verdi.

Fidan’ın Atina’daki görüşmelerinin gündeminde iki ülke ortasında oluşturulan düzeneklere ait yol haritası ve toplantı tarihleri vardı.

2025 yılı başında Ankara’da yapılması öngörülen Yüksek Düzeyli İş Birliği Kurulu (YDİK) 6. toplantısının hazırlıklarının gözden geçirildiği görüşmelerde bu toplantıda imzalanabilecek mutabakatlara dair çalışmalar ise devam ediyor.

İki ülke dışişleri bakanlıkları ortasındaki siyasi diyalog ve olumlu gündem ortak hareket planı toplantılarının ise önümüzdeki ay Atina’da gerçekleştirilmesi kararlaştırıldı.

Fidan: Ebedi komşuluk ebedi dostluk olmalı

Görüşmelerinin akabinde düzenledikleri basın toplantısında diyaloğa devam bildirisi veren bakanlar, problemli alanlardaki konumlarını ise tekrarladılar.

İki ülke ilgilerin olumlu istikamette ilerlediğini ve çok boyutlu iş birliğinin giderek güçlendiğini belirten Hakan Fidan; ticaret, iktisat, ulaştırma, turizm ve kültür üzere alanlarda kıymetli adımlar atmakta olduklarını kaydetti.

“Birbirimizi kritik hususlarda daha âlâ anlamak için efor gösteriyoruz” diyen Fidan, iki ülkenin sıkıntılı, sıkıntı bir coğrafyada olduğunu ve bu nedenle karşılıklı inanç içinde hareket edebilmesi gerektiklerini belirtti.

Fidan bağlantılardaki diyaloğun devam etmesi ve kalıcı olabilmesine yönelik ise şu iletileri verdi:

“Kazan kazan yaklaşımıyla halklarımızın refahına ve huzuruna katkı sağlayabiliriz. Önümüzdeki tarih fırsatı kıymetlendirmeli ve ülkelerimiz ortasındaki olumlu iklimi kalıcı hale getirmeliyiz. Ebedi komşuluğumuzu ebedi dostluğa dönüştürmeliyiz.”

Dışişleri Bakanı Hakan FidanFotoğraf: Mustafa Ciftci/Anadolu/picture alliance

Türkiye ile Yunanistan vakit zaman tansiyonlara yol açan azınlıklar, Kıbrıs ve Doğu Akdeniz, Ege Denizi üzere ana başlıklarda toplanan çetrefilli problemlerini son birkaç yılda bir kenara bırakarak olumlu gündeme odaklanma kararı almıştı.

Fidan görüşmelerde problemli başlıkları da ele aldıklarını söyleyerek Ege’de görüş ayrılıkları bulunduğunun bir gerçek olduğunu “Gerçekçi davranmamız ve meselelerimize gerçek teşhisler koymamız gerekiyor. Üzerinde çalışmamız ve tahlil aramamız gereken Ege’de birbiriyle ilişkili pek çok sorun var. Bunları yalnızca kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge sıkıntısına indirgeyemeyiz” diyerek Ankara’nın bilinen konumunu aktardı.

Fidan, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de “hakça paylaşım ilkesini” savunmaya devam ettiğini de hatırlatarak bugünlerde yine hareketlenen Kıbrıs sorunu ile ilgili şöyle konuştu:

“Bu mevzuda Türkiye’nin tavrı belirli. Kıbrıs problemini adadaki gerçekler temelinde ele almaya devam edeceğiz. Federasyon modelinin Adada artık geçerli olmadığı vakit içinde ispatlanmıştır. Adada hem Türklerin hem Rumların güvenliğini, özgürlüğünü ve refahını mümkün kılacak yeni bir ruha gereksinim vardır.”

Görüşmelerde, Yunanistan’da yaşayan Türk azınlığı ve soydaşların meseleleri, talep ve beklentilerini de gündeme getirdiklerini söyleyen Fidan, “Onların hak ve özgürlüklerini huzur içinde kullanabilmelerine büyük kıymet veriyoruz” diye konuştu.

Türkiye ile Yunanistan ortasında ulaştırma alanındaki temasların devam ettiğini de belirten Fidan, İpsala-Kipi hudut kapısında ikinci köprünün yapılmasına yönelik hazırlık çalışmaların sürdüğünü, inşaata önümüzdeki devirde başlanmasının planlandığını kaydetti.

Gerapetritis: Olağanlaşma süreci yaşıyoruz

Gerapetritis ise basın toplantısında iki ülke ortasında kurulan “doğrudan ve samimi bağlantı kanalı” ile sıkıntıların artmasına ve çelişkilerin sıkıntı hale gelmesine mahzur olunduğunu söyleyerek, şöyle konuştu:

“İki ülke olarak bir olağanlaşma süreci yaşamaktayız. O denli bir süreç ki karmaşık bir milletlerarası ve bölgesel ortamda ortamızda iki uygun dost, komşu ülke olarak geliştirdiğimiz temaslar sayesinde çok güzel sonuçlar elde ettik.”

10 Yunan adası için uygulamaya sokulan kapıda vize uygulamasının önyargıların önüne geçilmesi manasında kıymetli katkılar yarattığını vurgulayan Yunan Bakan, iki ülkenin farklı milletlerarası kurumlardaki üst konumlarda ortak adaylıklarının da gündemde olduğunu bildirdi.

Görüşmelerde azınlıklar ve Kıbrıs sorunlarına de değinildiğini aktaran Gerapetritis, Yunanistan’ın birleşmiş bir Kıbrıs’ı savunan siyasetini şöyle aktardı:

“Azınlıklar iki ülke ortasında bir dostluk köprüsü teşkil etmeli. Kıbrıs sıkıntısına de değinme fırsatımız oldu. Biz Yunanistan olarak, sürdürülebilir, adil ve işler bir tahlile götürecek yapan bir diyalog tarafında çok dengeli bir tavır benimsiyoruz. Çelişki dolu bir dünyada birleşmiş bir Avrupa Kıbrıs’ı vatandaşları için bir refah teşkil edeceği üzere ekonomik bir sembol olarak da değerli rol alacaktır.”

Gerapetritis, Ege ve Doğu Akdeniz’de kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge için başlaması planlanan görüşmelerin ön kurallarını da konuştuklarını söyleyerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Biz Yunanistan olarak tavrımız ile Türkiye’nin tavrı ortasında büyük bir aralık olduğunun farkındayız. Lakin bu arayı tartışmak, azaltmak ve küçültmek konusunda kararlıyız. Her halükarda inşa ettiğimiz bu olumlu ortamı koruma etme ve geliştirme irademizi lisana getirme fırsatımız oldu.”

İki ülke ortasında hangi sistemler var?

Türkiye ile Yunanistan vakit zaman tansiyonlara yol açan azınlıklar, Kıbrıs ve Doğu Akdeniz, Ege Denizi üzere ana başlıklarda toplanan çetrefilli sıkıntılarını son birkaç yılda bir kenara bırakarak müspet gündeme odaklanma kararı almıştı.

İki ülke ortasında iş birliğinin geliştirilmesi ve sıkıntıların diyalog yoluyla ele alınması emeliyle “Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi” (YDİK), “Siyasi Diyalog”, “Pozitif Gündem Ortak Aksiyon Planı” ve “Güven Artırıcı Önlemler” üzere çeşitli sistemler bulunuyor.

Türkiye ile Yunanistan heyetleri “Güven Artırıcı Tedbirler 2024 Yılı Uygulama Planı” kapsamında 6 Kasım’da İstanbul’da bir ortaya gelmişti.

Fidan, Atina ziyareti öncesinde Görüşme öncesinde Ta Nea gazetesine verdiği demeçte, iki yıla yakın müddettir Türkiye ve Yunanistan ortasındaki ilgilerde olumlu bir ivme yakalandığına işaret ederek, şöyle konuşmuştu:

“Gelecek kuşaklarımızın güvenlik ve refahı için diyalog ve iş birliğinden öbür yol göremiyorum. Sıkıntılara tahlil sistemleri için Birleşmiş Milletler (BM) Kuralını takip etmek kâfi. Manalı diyalog sonucu kapsamlı tahlillere ulaşamazsak bütüncül bir yaklaşımla milletlerarası yargıya gideriz. Ancak bunun için çekinceleri ve manileri kaldırmak ve en başta vehimlerden kurtulmak gerekir.”

DW/GS/HS

DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?