Suriye’yi şimdi de kuraklık vurdu: Buğday yetersiz
Suriye’de 16 milyondan fazla insanın besin güvensizliği tehlikesiyle karşı karşıya olduğu uyarısı yapıldı.
İç savaş sonrasında Suriye’de artık de son 60 yılın en makus kuraklığı yaşanıyor.
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’nün (FAO) Suriye’deki Temsilci Yardımcısı Haya Abu Assaf, ülkede 60 yıldır bu kadar berbat iklim şartlarının görülmediğine dikkat çekiyor.
“Bu çok tasa verici”
Azalan yağışlar nedeniyle Suriye’de su düzeylerinin evvelki yıllara kıyasla değerli oranda düştüğüne vurgu yapan Abu Assaf, “Bu çok kaygı verici” diyor.
FAO yetkilisi, Suriye’de buğday ekim alanlarının yüzde 75’inin kuraklıktan etkilendiğine işaret ederek şu bilgileri aktardı:
“Buğday mahsulünde 2 milyon 500 bin ila 2 milyon 700 bin ton ortasında bir açık bekleniyor, buğday ölçüsü lokal muhtaçlıkları karşılamaya yetmeyecek. Bu, Suriye’de yaklaşık 16,3 milyon kişinin besin güvensizliği riski altında olduğu manasına geliyor.”
Suriye, 2011 yılında patlak veren iç savaştan evvel buğdayda kendi kendine yetiyor ve yılda ortalama 4 milyon 100 bin ton buğday üretiyordu.
Kuraklık nedeniyle çiftçilerin su çekmesi, Suriye’nin İdlib bölgesindeki değerli bir su rezervuarının kurumasına yol açtı.Fotoğraf: ABDULAZIZ KETAZ/AFP/Getty Images
Ancak FAO’a nazaran kuraklık artık buğday yetiştirilen yaklaşık 2 milyon 500 bin hektarlık alanı etkiliyor.
Abu Assaf, ekili alanların yanı sıra kuraklığın hayvancılık için kullanılan doğal meraları da vurduğunu söylüyor.
Şam ile Kürt idaresi ortasında rekabet
Buğday açığını kapatmak için, nüfusun yaklaşık yüzde 90’ının yoksulluk içinde yaşadığı Suriye, buğday ithal etmek durumunda.
Esad rejimi, buğdayda Rusya’ya bağımlıydı. Beşar Esad’ı devirerek Şam idaresini ele geçiren yeni idare, Rusya’dan Nisan ayında birinci buğday sevkiyatının Lazkiye limanına ulaştığını duyurdu. Bunu daha fazla buğday alımının izlediği bildirildi.
Bu ortada Irak da Suriye’ye 220 bin tondan fazla buğday bağışladı.
İç savaş sırasında Esad idaresi, verimli topraklardaki çiftçilerden buğday satın almak için kuzeydoğudaki yarı özerk Kürt idaresiyle rekabet ediyordu.
Geçen yıl, Esad rejimi buğdayı ton başına 350 dolar, Kürtler ise 310 dolardan fiyatlandırmıştı.
Şam’daki mevcut idare bu ay buğday fiyatlarını kalitesine bağlı olarak ton başına 290 ila 320 dolar ortasında belirledi, ayrıyeten 130 dolar da prim öngördü.
Bu rekabetin nereye varabileceği, ne tıp sonuçlar doğurabileceği, merak ediliyor.
SDG denetimi altındaki kuzeydeki idare ise buğday üreticilerine ton başına 70 dolar prim dahil 420 dolar teklif etti.Esad’ın devrilmesinin akabinde Şam hükümeti ile ülkenin kuzeyindeki toprakları denetim eden Suriye Demokratik Güçleri (SDG), buradaki kurum ve yapıların Suriye devletine entegre edilmesi konusunda anlaşmıştı. Entegrasyonun yıl sonuna kadar tamamlanmasına ait müzakereler ise devam ediyor.
Çiftçiler: “Destek olmadan devam edemeyeceğiz”
Suriye Tahıl Kurumu Müdürü Hassan Othman, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, Suriye’nin kendi kendine yetemediğini kabul etti. Bununla birlikte Othman, yurt dışından buğday ithal edip besin güvenliğini sağlamak çalıştıklarını kaydetti.
Suriye’nin kuzeydoğusundaki Amuda kentinde yaşayan 65 yaşındaki çiftçi Jamshid Hassu, ağır sulama eforlarına karşın buğday yetiştirdiği yaklaşık 200 dönümlük tarlasında üretimin yarıya düştüğünü anlatıyor.
Suriyeli çiftçiler, takviye olmadan buğday üretmeye devam edemeyeceklerini söylüyor.Fotoğraf: RAMI AL SAYED/AFP
Kırk yıldır çiftçilik yapan Hassu, yeraltı su düzeyleri düşerken mahsullerini korumak için 160 metreden fazla derinlikten su pompalamak zorunda kaldıklarını söylüyor.
FAO yetkilisi Abu Assaf ise yağmurla beslenen buğdayın yaklaşık yüzde 95’inin ziyan gördüğünü söylerken, sulanan buğdayın randımanının de yüzde 30 ila 40 oranında düştüğünü aktarıyor.
Tarım, kırsal Suriye’de hayati bir gelir kaynağı olmaya devam ediyor, fakat çiftçiler acil takviye olmadan üretimlerini sürdürmekte zorlanacaklarını aktarıyor.
Hassu, “Destek olmadan devam edemeyeceğiz. Beşerler yoksulluk ve açlıktan acı çekecek” diyor.
AFP / DA,MUK
