DEM heyetiyle görüşen CHP yeni girişimin neresinde?

İmralı’da PKK önderi Abdullah Öcalan ile görüşen DEM Parti heyeti siyasi partiler tipi kapsamında CHP Genel Başkanı Özgür Özel başkanlığındaki heyetle bir ortaya gelirken, CHP görüşmede “TBMM’de kurul kurulmasını ve şehit ailelerinin dışlanmamasını” istedi.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin girişimiyle iktidar Türkiye’nin yanı sıra pek çok ülke tarafından terör örgütü olarak görülen PKK’nın lideri Öcalan ile yeni bir süreç başlatırken, DEM Parti’den bir heyet Öcalan ile görüşmelerinin akabinde siyasi partilere dayanak çeşidine çıkmıştı.

Partilerin genel liderleri ile yapılmakta olan görüşmelerde AKP ismine Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bulunmaması dikkat çekerken, CHP de genel lider seviyesinde randevu verip vermemeyi tartışmış ve son olarak görüşme için Özgür Özel başkanlığındaki bir heyet uygun bulunmuştu.

Bugün TBMM’de yapılan ve 1,5 saat süren görüşmede CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e, Genel Sekreter Selin Sayek Böke, Küme Başkanvekili Gökhan Günaydın ve Genel Lider Yardımcısı Gökçe Gökçen eşlik etti.

Komisyon önerdi korkuları aktardı

CHP lideri Özel görüşme sonrasında yaptığı açıklamada DEM Parti heyetine bugüne kadarki ve bundan sonraki süreçle ilgili beklentilerini, tasalarını, olumlu ve olumsuz gördükleri tarafları ve tenkitlerini büyük açıklıkla lisana getirdiklerini belirterek, Meclis’te kurul kurulması teklifini lisana getirdi.

Özel bu teklifini şu sözlerle açıkladı:

“Bizim tarihi tutarlılığımız, bu türlü bir sürecin Meclis odaklı, Meclis’in öncülüğünde ve kontrolünde ilerlemesi gerektiğidir. Bu hususta rastgele bir kuşkumuz, rastgele bir farklı fikrimiz yok. Bundan sonraki süreçte atılacak tüm adımlar için Meclis’te tüm siyasi partilerin içinde olduğu güçlü bir komite çalışmasına gereksinim olduğunu açık yüreklilikle tabir ettik.”

2013-2015 tahlil sürecinde TBMM’de ”terör probleminin tahliline yönelik sürecin bütün boyutlarıyla kıymetlendirilmesi, Meclis’in ve toplumun bilgilendirilmesi” emeliyle Meclis araştırma kurulu kurulmuştu. CHP ve MHP’nin oylamasına katılmadığı ve üye vermediği kurul çalışmasının akabinde 450 sayfalık “Toplumsal Barış Yollarının Araştırılması ve Tahlil Sürecinin Kıymetlendirilmesi Maksadıyla Kurulan Meclis Araştırma Kurulu Raporu” hazırlamıştı.

CHP’nin DEM Parti ile görüşmesinde dikkat çektiği bir diğer öge ise daha evvel de lisana getirdiği şehit aileleri hususu oldu. Özel, “toplumsal mutabakat” dendiğinde tüm toplumun kendini dışlanmamış hissettiği, içinde olduğu bir süreci kastettiklerini belirterek, şöyle konuştu:

“Özellikle şehit aileleri ve gazilerin de bu süreçte rencide edilmeden, dışlanmadan, kaygıları, dehşetleri, hisleri göz önüne alınarak ve onların da sürecin içinde kelamlarını söyleyebilecekleri düzeneklerin oluşturulmasına yönelik tekliflerimizi de ifade ettik.”

DEM Parti heyetinin CHP ziyareti bir saatten uzun sürdü. Fotoğraf: ANKA

Özel daha evvel yaptığı farklı açıklamalarda “Şehit ailelerinin ve gazilerin ‘evet’ demedikleri hiçbir şeye ‘evet’ demeyiz” vurgusu yapmıştı.

Kamuoyunda devam eden anayasa tartışmaları ile ilgili olarak da Özel şunları kaydetti:

“Toplumun ‘acaba bir grup siyasi çıkar münasebetleri mi var, bu iş bir anayasa değişikliğinin birinci adımları mıdır?’ üzere bir noktada da bu ihtimali büsbütün dışlayan bir sürecin içinde olunması gerektiği noktasındaki mutabakatımızı da memnuniyetle görmüş noktadayız.”

DEM Parti heyetinde yer alan Sırrı Süreyya Lider ise CHP ile çok kapsamlı görüşme imkanı bulduklarını söyleyerek, “Öneri, katkı ve telaşları dinledik. Hepsi birbirinden değerli. Bilhassa telaş ve itirazlar takviyelerden daha manalı. Bu, dar bir kesitin hareketi değil, toplumun geniş kesitini ilgilendirdiği için bir mutabakat sağlamalıyız” diye konuştu.

Özçelebi: MHP gaz, AKP fren, CHP ise sürecin dışında

Siyasal İrtibat Danışmanı Suat Özçelebi, Bahçeli’nin Ekim ayında “Biz bu sorunu çözmezsek öbürleri çözecek ve bizim aleyhimize olacak” diyerek bu teşebbüse başladığını belirterek, o günden bugüne CHP’nin izlediği tavrı şöyle eleştiriyor:

“Bunun bu türlü (Bahçeli’nin dediği gibi) olup olmadığı konusunda ana muhalefet kendisi bu sürecin içindeki dinamikleri toplumun önüne koyacak bir siyaset izlemedi. Yani şunu yapmadı: Bir dakika, teşhis bu fakat pekala yanlışsız mu? Türkiye bu türlü bir bölgesel tehdit altında mı?”

Özçelebi, sürece dair bilinenlerin bu kademede çok az olduğuna dikkat çekerek, “Gaz Bahçeli’de bu araçta. Fren de Sayın Cumhurbaşkanı’nda. Ama bizler, muhalefet de halk da debriyaj gibiyiz” benzetmesi yaparak, “Balataları yakacağız zira bilgi yok. Sıradan yurttaşlar olarak biz bu durumda olabiliriz. Lakin ana muhalefet bu durumda olamaz” diyor.

CHP’nin bu sürecin başından beri bilgi almak için daha talepkar olması gerektiğini aktaran Özçelebi, bu problemle alakalı olarak asıl büyük birikimi olan partinin CHP olduğunu, birinci Kürt raporunu CHP’nin hazırladığını hatırlatıyor. Özçelebi, DEM Parti heyetinin bugünkü ziyaretine kadar CHP’nin sürecin tümüyle dışında kaldığını belirterek, “Bu nedenle bugünkü görüşmeyi önemsiyorum. Bu görüşmeden sonra ana muhalefetin mazereti de kalmıyor” diyor.

Özpek: CHP Öcalan’ı muhatap almamalıydı

Siyaset Bilimci Burak Bilgehan Özpek ise CHP’nin sürece dair çok bilgisi olmadığı görüşüne katılırken, “CHP’nin daha fazlasını bilmesini de beklemiyorum, zira kimse bilmiyor” yorumu yapıyor.

CHP’nin izlediği siyasetteki yanlış olan hususu “Öcalan’ı muhatap almak olarak” açıklayan Özpek, kelamlarını şöyle sürdürüyor:

“Türk Ceza Kanunu’na nazaran ceza almış terör örgütü lideri Öcalan, Kürt sorununun temsilcisi olamaz. Bu ilkesel bir tavır. CHP, Dem Parti ile siyasi parti olarak görüşebilir, kayyumlara karşı durabilir. Ama Öcalan’ı muhatap kabul etmek öteki bir düzey. Bence CHP, Öcalan’la görüşmeyi reddederek tekrar DEM Parti’nin legalliğini ve Demirtaş’ın özgürlüğünü savunabilirdi.”

Özpek, bu sürecin demokratik niyetler taşımadığı ve otoriterleşmenin pekişmesi için kullanılması riskinin CHP’nin de farkında olması gereken bir öge olduğunu söyleyerek, “Ortaya konan Öcalan’ın üzerinden ilerleme sıkıntısı ne demokratikleşmeye ne Kürt sıkıntısının barışçıl tahliline hizmet ediyor. Burada bir iç iktidar sorunu var” diyor.

CHP’nin bu nedenle DEM Parti heyetine randevu vermemesi ve bir aralık koyması gerektiğini söyleyen Özpek, şöyle konuşuyor:

“(DEM legal bir partidir lakin Öcalan bizim kırmızı çizgimiz, bir terör örgütü lideri siyaset üzerinde vesayet düzeneği haline getirilemez) diyerek CHP kendini biraz geri planda tutabilirdi. Mesela şu anda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çok milliyetçi bir çıkış yapmayacağından kimse emin değil. Bunu dediği vakit CHP de sıkıntı durumda kalacak.”

Erdoğan neden görüşmüyor?

DW Türkçe’nin görüştüğü kimi CHP kurmaylarına nazaran partide Bahçeli’nin Ekim ayı başında başlattığı sürecin aylar öncesine dayandığı kanısı var ve Erdoğan’ın görüşmek istemeyerek, bir adım geride durması CHP’nin de temkinli olmasını gerektiriyor.

Özpek de bu konuya dikkat çekerek şunları söylüyor:

“Ortada bir süreç varsa şayet artık CHP genel lider seviyesinde Öcalan’ın iletisini taşıyan DEM heyetiyle görüşerek Öcalan’ın siyasi açıdan Kürt sıkıntısının muhatabı olduğunu kabul edenler kervanına katıldı. Buradaki problemli olan nokta şu; bu kervana Erdoğan hala katılmadı. Erdoğan’dan hala kendisini bağlayacak, Öcalan ve PKK’yla muhatap olacağı bir beyanat yahut niyet görmedik.”

DEM Parti heyetiyle AKP’nin grup başkanı düzeyinde görüştüğünü hatırlatan Özpek, AKP’nin rutininden çıkmadığını, buna karşılık CHP’nin Genel Lider seviyesinde İmralı iletisini dinlemek için DEM Parti ile buluştuğunu ve artık ortaya çıkan sürecin bir paydaşı yani sorumluluğunu başka partiler kadar üstlenmiş olduğunu kaydediyor.

Öte yandan yeni sürecin ayrıntıları, kaideleri ve motivasyon kaynağının net bilinmediğini ve Erdoğan’ın yine seçilmesini sağlamak gayesiyle yapılması durumunda takviye olamayacaklarını aktaran CHP’liler, öteki yandan olayların büsbütün dışında kalmanın da mahallî seçimden birinci çıkan CHP için mümkün olamayacağını belirtiyor.

Özçelebi Erdoğan’ın heyetle görüşmeme lüksü olduğunu zira ortağı olarak MHP’nin zati bu süreci yürüttüğünü belirterek, “Ama CHP’nin bu türlü bir lüksü yok. Genel liderin sürecin içinde bütün yapı taşları nasıl inşa ediliyor bunu görebilmesi ve partinin ne düşündüğünü birinci ağızdan söylemesi gerekirdi” diyor.

CHP lideri Özel Erdoğan’ın görüşmemesi ile ilgili olarak “Kimse bu türlü bir konuda; ‘Efendim bütün genel liderler görüşsün fakat bir partinin genel başkanı bir başka şekilde konumlansın’ falan diyemez. Bunlar bu sıkıntıyı siyasi stratejilere dökmek olur. Bu da gerçek bir şey olmaz” sözlerini kullanmıştı.

DW Türkçe’ye manisiz nasıl erişebilirim?