Alman ordusu nasıl yeniden yapılanıyor?

“Whatever it takes.” (“Ne kadar gerekiyorsa.”)

Almanya’nın müstakbel başbakanı Friedrich Merz, Almanya’nın savunmaya ne kadar gerekiyorsa o kadar para harcanacağını bu sözlerle ifade etti. Her alanda birçok eksiği olan Alman ordusu (Bundeswehr) savaşa hazır bir orduya dönüştürülecek. Bunun için muhafazakâr kardeş partiler Hristiyan Demokrat Birlik ve Hristiyan Toplumsal Birlik (CDU/CSU) ile Sosyal Demokrat Parti (SPD) daha yeni hükümeti kurmadan devasa bir mali paketi yürürlüğe koydular ve borçlanma kurallarını gevşettiler.

Peki Alman ordusunun en önemli gereksinimleri hangi alanlarda?

Harap olmuş altyapı

Bundeswehr’in misyon yerleri Almanya geneline yayılmış yaklaşık 1500 farklı noktada bulunuyor. Uzun müddet askeri altyapıya çok az yatırım yapılmış olmasının bedeli artık ödeniyor. Federal Meclis’in Silahlı Kuvvetlerden Sorumlu Vazifelisi Eva Högl’ün 2024 yılı için hazırladığı yıllık raporuna nazaran kışlalar ve taşınmazlar “kısmen felaket durumda.”

Högl raporunda geçen bahar mevsiminde ziyaret ettiği Germersheim’daki Südpfalz kışlasını buna bir örnek olarak gösteriyor ve şöyle diyor:

“Koğuşlarda ve tuvaletlerde küflenme, su tesisatlarında hasar ve duvarlardan dökülen sıvalar her yerde mevcuttu.”

Ancak yenilenmesi gereken tek kışla Südpfalz değil. Ordunun tamamında yenileme için gereken maliyetin 67 milyar euro fiyatında olduğu kestirim ediliyor.

Alman ordusunun işçi kazanmak için Berlin’deki bir fuarda açtığı pavyonFotoğraf: Schoening/imageBROKER/picture alliance

Aranan personel

Personel eksikliği de Bundeswehr’in en büyük dertleri ortasında. Şu anda Alman ordusunda yaklaşık 182 bin bayan ve erkek asker görev yapıyor. Savunma Bakanlığı bu sayıyı 203 bine çıkarma gayesini önüne koyuyor. Lakin askerliğin mecburî olmadığı Almanya’da ordu yeni işçi kazanmak ve eldeki işçisi korumakta epeyce zorlanıyor.

2024 yılında silah altına alınmak için yapılan müracaatlar bariz biçimde arttı. Lakin her dört yeni askerden biri altı ay içinde orduyu terk ediyor. Birçok ordu mensubu da yaş haddinden ayrılıyor. Buna ek olarak takım meşakkati da var. Hudutlu vadeli mukavelelerini uzatmak isteyenleri ya da askerliği meslek olarak yapmak isteyenleri bu durum olumsuz etkiliyor. Kaynak ayrılmasıyla bu probleme tahlil üretmek mümkün.

2011 yılında kaldırılan mecburî askerliğin yine yürürlüğe sokulması da Alman kamuoyunda bir görüş olarak lisana getiriliyor. Lakin acemileri barındırmak ve eğitmek için gereken altyapının erimiş olması nedeniyle zarurî askerlik ordu açısından önemli bir maliyet manasına geliyor.

Eskimiş silah sistemleri

Alman ordusunun teçhizatı kısmen eskimiş durumda. Soğuk Savaş’ın sona ermesinden sonra orduda yalnızca en temel gereksinimler tedarik edildi. Eldeki gereç, ta ki yedek modüller tükenene kadar daima onarılarak kullanıldı. Bu durum, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşla birlikte Alman ordusuna 100 milyar euroluk bir özel kaynak ayrılmasından beri değişiyor. Bu meblağ ile silahlanmadaki büyük açıklar kapatılabilecek fakat Bundeswehr’in tam donanımlı hale gelmesine daha çok var.

Almanya artık tekrar kendisinin ve NATO ittifakının savunmasına odaklanıyor. Alman hava kuvvetlerine (Luftwaffe) 1980’li yıllardan kalma Tornado savaş jetlerinin yerine 35 adet Amerikan Lockheed Martin imali F-35 uçağı alınıyor. Yalnızca bu alımın maliyeti 8 milyar euroyu buluyor. Ayrıyeten Boeing’den askeri birlik ve mühimmat taşımak için kullanılan 60 adet CH-47 helikopteri alınacak.

Donanmaya da fırkateynler, denizaltılar ve P8 Poseidon deniz keşif uçakları alınıyor. Ordu envanterine yazın dünyanın en çağdaş savaş tankı olan Leopard 2A8’in dahil edilmesi planlanıyor. Eski paletli zırhlı muharebe araçları Marder’ler de Puma’larla değiştirilecek.

Hava savunmasında da süratli bir biçimde harekete geçilmesine gereksinim duyuluyor. Bundeswehr’in geçmişte ihmal ettiği bir alan da burası. Patriot, IRIS-T üzere savunma sistemlerinden oluşan bir kombinasyon, Almanya’yı havadan gelecek akınlardan koruyacak.

Yeni ısmarlanan bu silahlardan kimileri nakledildi. Kimileri içinse Bundeswehr’in bir mühlet daha beklemesi gerekiyor. Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius’un açıklamasına nazaran “denizaltılarda yedi ila sekiz yıl, fırkateynlerde altı yıl, tanklarda ve motorlu obüslerde ise 2,5 yıl” beklemek gerekiyor. Savunma Bakanlığı, Rusya’nın askeri olarak 2029 yılına kadar NATO topraklarına saldırabilecek pozisyonda olacağını varsayım ediyor.

IRIS-T hava savunma sistemiFotoğraf: Sebastian Gollnow/dpa/picture alliance

SİHA eksikliği

İnsansız hava araçları alanında da yapılması gerekenler var. Alman ordusu çok sayıda farklı keşif aracı kullanıyor lakin silahlı insansız hava araçları kelam konusu olduğunda durum pek parlak değil. Yalnızca, küçük bir uçak büyüklüğündeki beş adet Heron TP tipi insansız hava aracı silahlandırılabiliyor.

Alman ordusunun SİHA’larla donatılması, bu araçların kullanımıyla ilgili bağlayıcı kuralların olmaması nedeniyle şimdiye kadar sürüncemede kaldı. Ayrıyeten İHA teknolojisi süratle gelişirken Bundeswehr’deki planlama ve tedarik süreçlerinin tamamlanması yılları buluyor.

Bundeswehr’de faal drone savunma sistemleri de eksik. Son vakitlerde casusluk dronelarının Alman ordusu mevkilerinin üzerinde görülmesi nedeniyle de bu sorunun çözülmesi daha da ivedilik taşıyor.

Alman ordusu 35 adet F-35 sipariş ettiFotoğraf: Thomas Lohnes / Getty Images

Mühimmat eksikliği

Bundeswehr’in mühimmat stokları da son derece sonlu. Soğuk Savaş’ın sona ermesinin akabinde stoklar azaltıldı ve üretim kapasiteleri düşürüldü. Ordu ayrıyeten, standart 155 milimetre kalibrede 427 bin adet topçu mühimmatı da dahil olmak üzere stoklarının büyük bir kısmını Ukrayna’ya aktardı.

Ukrayna ordusu savaş alanında muazzam ölçülerde mühimmat tüketiyor. Bundan ders çıkaran Bundeswehr daha fazla mühimmat stoklamak istiyor. Alman savunma şirketi Rheinmetall’e yaklaşık 8,5 milyar euro pahasında topçu mühimmatı sipariş edildi. Bu, şirketin tarihinde aldığı en büyük sipariş oldu.

155 milimetrelik mühimmat yüklü olarak Aşağı Saksonya’daki Unterlüß fabrikasında üretiliyor. Rheinmetall buradaki üretimi yılda 200 bin mermiye çıkarmak istiyor. Mühimmat örneğinde olduğu, para tek başına kâfi değil. Savunma endüstrinin de üretim kapasitelerini artırması gerekiyor ve bu da bugünden yarına halledilebilir bir sorun değil.

Dijital dönüşüm

Bundeswehr’in bilişim teknolojileri (IT) kesiminde de hâlâ açıkları var. Kağıda basılı formların hâlâ günlük süreçlerde kullanıldığı Bundeswehr’de süreçlerin dijitalleştirilmesi de buna dahil. Siber savunma alanının da daha da güçlendirilmesi gerekiyor. “Siber ve Enformasyon Alanı Komutanlığı” (CIR) 2024 yılında kara, hava ve deniz kuvvetlerinin yanında silahlı kuvvetlerin dördüncü bir kolu haline getirildi.

Bundeswehr Genel Müfettişi Carsten Breuer, “Almanya’da, bize yönelik hibrit ataklar her gün yaşanan bir gerçek” ihtarını yapıyor. Buna Bundeswehr’e yönelik siber taarruzlar da dahil. Bu nedenle ek milyarların bir kısmı yapay zeka uygulamaları, yeni bilgi merkezleri ve inançlı uydu irtibatı de dahil olmak üzere dijitalleşmeye yatırılıyor.

Litvanya’da değerli görevler

Savunma Bakanı Pistorius’un en iddialı projelerinden biri Litvanya’da bir tugay konuşlandırmak. NATO’nun doğu kanadını güçlendirmek hedefiyle 2027 yılına kadar Litvanya’da yaklaşık 5 bin Alman askeri kalıcı olarak konuşlandırılacak ve bu Bundeswehr için bir birinci olacak. Fakat tugayın finansmanı şu ana kadar sallantıdaydı. Ek milyarlarla bu misyon ve Almanya’nın NATO’daki öbür taahhütlerinin mali garanti altına alınması mümkün.

DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?