Ankara: ABD saldırısı riskleri en üst düzeye çıkardı
ABD’nin İran’daki üç nükleer tesise yönelik bombardımanına bölge ülkeleri reaksiyon gösterirken Avrupa’dan “diplomasiye dönüş” daveti geldi.
Saldırıya Ankara’dan ilk tepkiyi Dışişleri Bakanlığı verdi. Dışişleri’nin internet sitesinden paylaşılan yazılı açıklamada, ABD saldırısının “çatışmanın yayılması ve güvenlik ortamının istikrarsızlaşması riskini en üst seviyeye çıkardığı” kaydedildi.
Türkiye’nin gelişmelerden telaş ettiği vurgulanan açıklamada şu sözler yer aldı:
“Türkiye, ABD’nin İran İslam Cumhuriyeti’nin nükleer tesislerine yönelik saldırısının beklenen sonuçlarından derin tasa duymaktadır. Yaşanmakta olan gelişmeler bölgesel ihtilafın global seviyeye taşınmasına neden olabilecektir. Bu felaket senaryosunun hayata geçmesini istemiyoruz. İlgili tüm tarafları sorumlu davranmaya, hücumları an prestijiyle karşılıklı olarak durdurmaya ve daha fazla can kaybına ve yıkıma yol açabilecek adımlardan kaçınmaya davet ediyoruz.”
Tarafları “İran’ın nükleer programına diplomatik tahlil bulmaya” davet eden Ankara, sürece katkı sunmaya hazır olduklarını bildirdi.
Arabulucu Umman’dan kınama
ABD’nin müttefiklerinden Suudi Arabistan bombardımandan “derin kaygı duyduklarını” bildirdi. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığının internet sitesinden yapılan paylaşımda, “Krallık, İran’ın nükleer tesislerine yönelik akınla ilişkili gelişmeleri telaşla izliyor” denildi. İran’ın egemenliğinin ihlali kınanan açıklamada, tansiyonun düşürülmesi davetinde bulunuldu.
Washington ve Tahran ortasındaki nükleer müzakerelere mesken sahipliği yapan Umman da saldırıyı kınadı. Umman Haber Ajansı’nın paylaştığı açıklamada, “ABD’nin İran’a yönelik saldırısının kınandığı ve gelişmelerden kaygı duyulduğu” belirtildi.
Hem Tahran hem de Washington ile bağlarını muhafazaya çalışan Irak’tan da ABD’ye reaksiyon geldi. Irak hükümeti Amerikan bombardımanının “Ortadoğu’da barış ve güvenliğe yönelik önemli bir tehdit oluşturduğunu” belirtti.
İsrail saldırısı sonrası İran’ın Şiraz kentindeki dağlardan yükselen alevlerFotoğraf: Hiroon/IMAGO
AB: Geri adım atın
Avrupa Birliği (AB) ise tarafları diplomasiye dönmeye çağırdı. AB Dış Bağlar Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, “Tüm taraflara geri adım atmaları, müzakere masasına dönmeleri ve şiddeti tırmandırmaktan kaçınmaları tavsiyesinde bulunuyorum” dedi.
Kallas X hesabından yaptığı paylaşımda “İran’ın nükleer silah sahibi olmasına müsaade verilemez” dedi.
Benzer bir davet İngiltere Başbakanı Keir Starmer’dan geldi. Yaptığı açıklamada, İran’ın nükleer programının büyük bir risk oluşturduğunu ve bu ülkenin nükleer silah sahibi olmasına müsaade verilemeyeceğini vurgulayan Starmer, Tahran’ı diplomasiye davet etti. Starmer, “İran’ı müzakere masasına dönmeye ve bu krizi bitirecek bir diplomatik tahlil bulmaya çağırıyorum” dedi.
Demokratlar Trump’a tepkili
ABD içinde Cumhuriyetçi Lider Donald Trump’a rakip Demokratlar saldırıyı eleştirdi. Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer, “Hiçbir lider, bu ülkeyi savaş üzere ağır sonuçlar doğuracak bir sürece tek başına sürükleyememeli” dedi.
Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri Hakeem Jeffries ise Trump idaresini derhal Kongre’yi bilgilendirmeye çağırdı. Jeffries, “Başkan Trump (İran konusunda) gerçek niyetlerine dair ülkeyi yanılttı ve askeri güç kullanımı için Kongre’den yetki alma teşebbüsünde bulunmadı” diye konuştu.
Demokratların önde gelen isimlerinden, eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi de Trump’ı “hukuksuz hareket etmekle” suçladı.
Pelosi X hesabından, “Başkan, Kongre onayı olmadan tek taraflı olarak ordumuzu harekete geçirerek Anayasa’yı hiçe saydı” diye yazdı.
dpa,AFP,Reuters / MUK,BÜ,BD
DW Türkçe’ye nasıl manisiz erişebilirim?
