Aşırı sıcaklarda İstanbul’un en riskli ilçeleri hangileri?

Sıcak hava dalgalarının sıhhat tesirlerini inceleyen bir araştırmaya nazaran, çok sıcaklardan en makus, İstanbul’un daha az kentleşmiş bölgeleri etkileniyor. Bunda, kelam konusu bölgelerin “daha düşük hazırlık düzeyine sahip olması” ve “yaşlı nüfus yoğunluğunun” tesirli olduğu belirtiliyor.

Environment, Development and Sustainability isimli mecmuada yayımlanan ve vefat riskinin kentleşmeye bağlı değişimine odaklanan çalışma; Adalar, Beykoz, Sarıyer, Tuzla, Silivri ve Şile üzere kentleşmenin daha az ağır olduğu ilçelerde sıcak hava dalgalarının, vefat riskini yüzde 18 ila 19,5 oranında artırdığını ortaya koydu. Araştırma bu oranın, kentleşmenin “çok yoğun” ve “yoğun” olduğu ilçelerde daha düşük olduğunu gösteriyor.

Yüksek sıcaklıklarda dışarı çıkmaktan kaçınılması ve bol su tüketilmesi tavsiye ediliyorFotoğraf: Elisabeth Mandl/REUTERS

Çalışmayı yürüten grupta yer alan Meteoroloji Mühendisi Dr. Merve Yıldız’a göre, kentleşmenin seyrek olduğu banliyö bölgelerindeki nüfus, sıcaklık artışları karşısında daha kırılgan olabiliyor.

Yaşlı nüfus, düşük hazırlık seviyesi

İklim konularına odaklanan haber ajansı İklim Masası‘nın aktardığına nazaran, mevt riskinin yerleşimin daha az olduğu bölgelerde yükselmesi, sadece İstanbul’a mahsus bir durum değil. Çin ve Güney Kore’de yürütülen çalışmaların da emsal bulgular ortaya koyduğu belirtiliyor. Araştırmalar, kentleşmenin seyrek olduğu bölgelerde sıhhat hizmetlerinin hudutlu olduğuna ve hazırlık düzeyinin yetersizliğine işaret ediyor.

Bu bölgelerin demografik yapısı da mevt riskindeki artışa tesir ediyor. Örneğin İstanbul Planlama Ajansı’nın TÜİK’e dayandırdığı rapora nazaran; Adalar yüzde 23,5 ve Şile yüzde 17,3 ile İstanbul’da 65 yaş üstü nüfusun en ağır olduğu ilçeler ortasında yer alıyor. Dr. Yıldız’a göre sıcak hava dalgaları, 65 yaş üstü kümede mevt riskini yüzde 21 oranında artırıyor. Türkiye’de nüfusun giderek yaşlanmasıyla sıcak hava dalgalarına bağlı ölümlerin de artacağı öngörülüyor.

Ne tavsiye ediliyor?

Uzmanlar riskleri en aza indirmek için kritik bölgelerde; halka açık, klimalı serinleme merkezleri kurulmasını ve klimalı toplu taşıma araçlarının sayısının artırılmasını öneriyor. Ayrıyeten sıcak hava dalgaları için erken ihtar sistemleri kurulması ve bilhassa riskli kümeler olarak belirlenen yaşlılar ile bayanların sıcaklıklardaki ani yükselişlere karşı evvelden uyarılması gerektiği belirtiliyor.

Ayrıca çok sıcak havalarda, bilhassa öğlen saatlerinde dışarıda olunmaması ve mümkünse dinlenmek için bir öğlen molası verilmesi de tavsiye ediliyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), bol su tüketilmesini, buna rağmen çok sıcaklarda alkollü, şekerli ve kafeinli içeceklerden uzak durulmasını öneriyor.

DW / MUK