Çin’den ABD’ye misilleme: Yüzde 84’lük gümrük vergisi
Amerika Birleşik Devletleri’nin bugünden itibaren Çin mallarına yüzde 104’lük gümrük vergisi uygulamasına Pekin’den karşılık geldi. Çin ABD mallarına 10 Nisan prestiji ile yüzde 34 yerine yüzde 84’lük gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu.
Çin, ABD ile ekonomik ve ticari ilgiler hakkında yayımladığı yeni siyaset evrakında de Donald Trump idaresini “Ticaret savaşlarının kazananı olmaz ve korumacılık çıkmaz bir sokağa sürükler” kelamlarıyla uyardı, Washington’a “göz hizasında diyalog” daveti yaptı.
Çin Devlet Kurulu Enformasyon Ofisi bugün Pekin idaresinin ABD ile ekonomik ve ticari alakalarda yaşanan gelişmelere ait tavrına dair yaklaşık 47 sayfalık siyaset dokümanını (white paper) yayımladı.
Pekin’in yeni siyaset dokümanında ABD’nin 2018’de ticari sürtüşmelerin başlamasından bu yana Çin ihracatına 500 milyar doları aşan fiyatta gümrük vergisi uyguladığına dikkat çekiliyor, “ABD daima olarak Çin’i denetim altına almaya ve baskı altında tutmaya yönelik siyasetler uyguladı” deniliyor.
Kısa bir mühlet evvel ABD’nin fentanil sıkıntısını mazeret ederek Çin eserlerine ek gümrük vergileri getirdiğine vurgu yapılan evrakta, Çin-ABD alakalarına ait kapsamlı bilgi ve tahliller paylaşılıyor.
ABD’ye “ciddi sonuçlar doğurur” uyarısı
Trump idaresinin “Önce Amerika” söylemi doğrultusunda izlediği siyasetlerin eleştirildiği siyaset dokümanında, ABD’nin kendisini memleketler arası siyasetten soyutlamaya dönük adımları ve zorlayıcı tavrının “piyasa iktisadı ve çok taraflılık unsurlarına zıt düştüğü” vurgulanıyor, Amerikan kısıtlayıcı önlemlerinin global tedarik ve sanayi zincirlerini bozduğu, özgür ticaret kurallarını baltaladığı, birçok ülkenin ekonomik kalkınmasını da engellediği belirtiliyor.
Çin ile ABD ortasında gümrük vergileri nedeniyle tansiyon tırmanıyor.Fotoğraf: daniel0Z/Zoonar/picture alliance
Belgede Washington’un bu siyasetlerinin Çin-ABD ekonomik ve ticari bağlarında de “ciddi sonuçlar doğuracağına” dikkat çekilirken bunların hem Amerikan halkının hem de öbür ülkelerin refahına ziyan verdiği, ekonomik globalleşmeyi olumsuz etkilediği kaydediliyor.
Çin’in ulusal çıkarlarını savunmak için ABD’nin atılımlarına güçlü karşı önlemlerle cevap vermek zorunda kaldığı, buna rağmen ikili ekonomik ve ticari ilgileri istikrara kavuşturmak için ABD tarafıyla birçok sefer istişarelerde bulunarak uyuşmazlıkları diyalog ve istişare yoluyla çözme kararlılığın sürdürüldüğü vurgulanıyor.
“Ticaret savaşlarının kazanını olmaz” mesajı
Çin’in siyaset dokümanının sonuç kısmında “Ticaret savaşlarının kazananı olmaz ve korumacılık çıkmaz bir sokağa sürükler” ikazına yer verilerek, ABD’ye müzakere masasına oturulması gerektiği iletisi veriliyor.
“Tarih bize Çin ve ABD ortasındaki işbirliğinin karşılıklı olarak büyük yarar sağladığını, çatışmanın ise her iki tarafa da ziyandan öbür bir şey getirmeyeceğini söylemektedir. Çin-ABD işbirliğinin güçlendirilmesi tüm dünyanın beklentileriyle uyumludur” sözlerine vurgu yapan Çin, global pazarlar adil, şeffaf ve kurallara dayalı olduğu takdirde global iktisadın daha süratli büyüyeceğine, bunun da Çin-ABD işbirliği olmaksızın sağlanamayacağına vurgu yapılıyor.
Çözüm için “aynı göz hizasında diyalog” önerisi
Çin’in siyaset belgesinde, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile ABD Lideri Donald Trump’ın yılın başında yaptıkları telefon görüşmesine atıf yapılarak, “ABD’nin, iki devlet liderinin telefon görüşmesinde işaret ettikleri tarafa yanlışsız ilerlemek için Çin ile güçlerini birleştirmesi beklenmektedir” deniliyor.
Uzmanlar, Trump’ın başlattığı ticaret savaşlarının Amerikan iktisadını de olumsuz etkileyeceğine dikkat çekiyor. Fotoğraf: Charly Triballeau/AFP
Karşılıklı hürmet, barış içinde bir ortada yaşama ve kazan-kazana dayalı işbirliği unsurlarına riayet edilmesi gerektiğine vurgu yapan Çin, iki tarafın tıpkı göz hizasında diyalog ve istişare yoluyla kaygılarını ele alabileceklerine dikkat çekiyor, bu yolla “ikili ekonomik ve ticari bağlarda birlikte sağlıklı, istikrarlı ve sürdürülebilir gelişme sağlanabileceği” kaydediliyor.
Trump “Can atıyorlar” demişti
ABD Başkanı Donald Trump’ın onlarca ülkeye yönelik ek gümrük vergileri Çarşamba günü yürürlüğe girdi.
ABD’nin en büyük ekonomik rakibi ve tıpkı vakitte değerli bir ticaret ortağı olan Çin’in eserlerine uygulanan gümrük vergisi yüzde 104 üzere yüksek bir orana ulaştı.
Pekin’in bir mutabakat yapmayı çok istediğini ileri süren Trump “Çin bir mutabakata varmayı çok istiyor lakin nereden başlayacaklarını bilmiyorlar. Bizi aramalarını bekliyoruz. Bu olacak!” dedi.
Trump, Cumhuriyetçilerle bir ortaya geldiği bir yemekte ülkelerin bir mutabakat yapmaya “can attığını” söylerken, “Size söylüyorum, bu ülkeler bizi arıyorlar, kıçımı öpüyorlar. Bir mutabakat yapmak için can atıyorlar. ‘Lütfen, lütfen efendim bir mutabakat yapalım. Her şeyi yaparım. Her şeyi yaparım efendim’ diyerek” sözlerini kullandı.
Trump, şirketleri ABD’ye taşınmaya zorlayarak ülkesinin kaybolan üretim üssünü yine canlandıracağına inanıyor. Lakin birçok iş dünyası uzmanı ve ekonomist bunun süratli bir biçimde gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini sorguluyor ve vergilerin enflasyonu artıracağı ihtarında bulunuyor.
Trump Salı günü ABD’nin gümrük vergilerinden “günde 2 milyar dolar kazandığını” söyledi.
DW/ DA, EC
