Los Angeles’ta kısmî sokağa çıkma yasağı

ABD Başkanı Donald Trump’ın göç siyasetlerinin protesto edildiği Los Angeles’ta, Belediye Başkanı Karen Bass’in Salı gecesi geç saatlerde “yerel acil durum” ilan etmesinin akabinde kent merkezinde kısmî sokağa çıkma yasağı uygulanmaya başlandı.

Bass yaptığı açıklamada, “Yağmalamayı ve kundaklamayı durdurmak için Los Angeles kent merkezinde lokal acil durum ilan ettim ve sokağa çıkma yasağı getirdim” tabirlerini kullandı. Salı günü lokal saatle 20.00’de başlayan yasağın Çarşamba sabahı saat 06.00’da sona ereceği bildirildi.

Yasağın devreye girmesinin akabinde polis, yasağa uymayanları gözaltına almaya başladı. Los Angeles Polis Departmanı, kent merkezinde toplanmaya devam eden göstericilere karşı “toplu gözaltı” uyguladığını duyurdu.

Teksas’ta da Ulusal Muhafızlar devreye sokulacak

Eylemlerin öteki Amerikan kentlerine de sıçraması başka eyalet idarelerini de alarma geçirdi. Los Angeles’ın akabinde Teksas Valisi, eyalet genelinde nizamı sağlamak için Ulusal Muhafızları görevlendireceklerini duyurdu.

Cumhuriyetçi Vali Greg Abbott, Salı gecesi toplumsal medya platformu X’te yaptığı paylaşımda “Barışçıl protesto yasaldır. Lakin bireylere ya da mülke ziyan vermek yasa dışıdır ve tutuklamayla sonuçlanır” diye yazdı. Vali, Ulusal Muhafızların kolluk kuvvetlerinin sistemi sağlamasına yardımcı olmak için “her türlü araç ve stratejiyi kullanacağını” kaydetti.

Trump’tan isyancılara karşı çaba maddesine gönderme

ABD Başkanı Trump, Los Angeles’ta göç siyasetine karşı düzenlenen protesto şovlarını bastırmak için kente gönderilen Ulusal Muhafızların tehlike geçene kadar misyonda kalacağını lisana getirmiş, protesto şovlarının bir “ayaklanma” olduğuna kanaat getirdiği takdirde isyancılarla çabayı öngören maddeyi (Insurrection Act) devreye sokacağını belirtmişti.

1807 tarihli bu yasa, ABD Lideri’ne yalnızca istisnai durumlarda orduyu ülke içinde görevlendirme ve kamu sistemini sağlamak için güvenlik faaliyetlerinde bulunma yetkisi veriyor.

Trump, Beyaz Saray’daki açıklamaları öncesinde toplumsal medya platfomu Truth Social’dan yaptığı paylaşımda asker gönderme kararını savundu.

Los Angeles’ta bir kaç gündür devam eden ve yer yer şiddet olaylarına sahne olan şovlara çok sayıda göçmen kökenli de katılıyorFotoğraf: Ethan Swope/AP/picture alliance

Cumhuriyetçi Lider Trump, “Los Angeles’a geçen üç gecedir askeri birlik göndermemiş olsaydım, bir vakitler hoş ve kusursuz olan bu kent şimdiye kadar yerle bir olurdu” dedi. Los Angeles’taki durumu bu yılın başında kenti tesiri altına alan ve çok sayıda konutun yanmasına yol açan orman yangınları ile karşılaştıran Trump, Demokrat Partili Kaliforniya Valisi Gavin Newsom ve Los Angeles Belediye Başkanı Karen Bass’ı da “beceriksizlik” ile suçladı.

700 deniz piyadesi yolda

Trump idaresinin sistemsiz göçmenleri hudut dışı etme siyasetini protesto için düzenlenen şovların sürmesi üzerine ABD hükümeti Cumartesi günü 2 bin civarında Ulusal Muhafız’ın kente gönderilmesine karar vermişti. Trump Pazartesi günü de gönderilen birliklere ek olarak 2 bin Ulusal Muhafız ile 700 deniz piyadesinin kente sevk edilmesi talimatını verdi.

Deniz piyadelerinin Amerika Birleşik Devletleri içinde görevlendirilmesi sıra dışı bir durum. Trump’ın Los Angeles’a asker gönderme kararını AFP’ye pahalandıran ABD’li askeri uzman Rachel Van Landingham, bunun “son derece nadir” görülen bir talimat olduğuna dikkati çekti. Bu askerlerin tertibi sağlama ve lokal “güvenlik güçleri ile iş birliği” yapma konusunda eğitim almadığını vurgulayan Landingham, bunun problemlere yol açabileceğini belirtti.

Demokrat Vali’den Cumhuriyetçi Başkan’a tepki

Kaliforniya Valisi Newsom başta olmak üzere eyalet yetkilileri de Lider Trump’ın asker gönderme kararına itiraz ederek, göstericilerin barışçıl olduğunu ve lokal güvenlik güçlerinin tertibi sağlayabilecek durumda olduğunu belirtiyor. Deniz piyadelerinin “demokrasiyi savunmak için birçok savaşta” misyon yaptığını hatırlatan Vali Newsom ise “Diktatör bir liderin delice fantezilerini yerine getirmek için kendi halkının karşısında duracak halde Amerikan topraklarına görevlendirilemeyeceğini” lisana getirdi. Newsom ayrıyeten, Trump’a karşı dava açacağını da kelamlarına ekledi.

Los Angeles’ta göçmenlerin hudut dışı edilmesini protesto eden hareketçilerle, Trump tarafından görevlendirilen Ulusal Muhafızlar karşı karşıya geldiFotoğraf: Brian Cahn/ZUMA Press Wire/picture alliance

Los Angeles’taki protestolar, ABD Göçmenlik ve Gümrük Koruma (ICE) ünitesinin, evrakları eksik olan göçmenlere yönelik operasyonlarına reaksiyon olarak başlamış, San Francisco ve New York üzere başka kentlere de yayılmıştı. Pazar günü göstericilerin kent merkezinde araçları ateşe vermesi ve mağazaları yağmalaması üzerine Trump, Ulusal Muhafızların ve deniz piyadelerinin görevlendirilmesi talimatını vermişti.

Trump’ın Kaliforniya Valisi’nin onayı olmadan Ulusal Muhafızları görevlendirmesi, 1965’ten bu yana bir birinci oldu. Olağan kurallarda Ulusal Muhafız birlikleri eyaletlerin yetki alanında bulunuyor ve ekseriyetle yangın, sel yahut doğal afet üzere durumlarda misyona çağrılıyor. Fakat savaş ya da ulusal acil durum ilanı hâlinde, ABD Başkanı bu güce doğrudan komuta yetkisine sahip oluyor.

Maliyeti 134 milyon dolar

Öte yandan ABD Savunma Bakanlığı (PENTAGON) Ulusal Muhafızların ve deniz piyadelerinin Los Angeles’a gönderilmesinin maliyetinin 134 milyon dolar civarında olduğunu bildirdi. ABD Kongresi’nde bahisle ilgili soruları yanıtlayan PENTAGON yetkilisi Bryn MacDonnell, bu maliyetin 60 günlük vazife müddeti üzerinden iddiası olduğunu ve Bakanlığın bütçesinden karşılanacağını söyledi.

DW,AFP,dpa / JD,ET,SÖ,BK