Nazi kurbanları Auschwitz-Birkenau anıt alanında anıldı

Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’nın konut sahipliğinde gerçekleştirilen merasimde, çoğunluğu Yahudi 1,1 milyondan fazla insanın öldürüldüğü Auschwitz-Birkenau toplama kampının kurtarılışının 80’inci yıl dönümü anıldı. Duda, kamptaki “ölüm duvarına” çelenk bırakarak yaptığı konuşmada, Polonya’nın bu hatıranın koruyucusu olarak taşıdığı sorumluluğa dikkat çekerek “Nazi Almanyası tarafından işgal edilen topraklarımızda kurulan bu imha sanayisi ve toplama kampı, tarihimizin ayrılmaz bir modülüdür. Bugün, bu fecî mirası müdafaa sorumluluğunu üstleniyoruz” dedi.

Kamptan sağ kurtulanlar yaşadıklarını anlattı

Auschwitz-Birkenau’dan ve başka toplama kamplarından sağ kurtulan 50’den fazla kişi, merasimde o periyotta yaşadıklarını paylaştı. Sayıları giderek azalan şahitler günümüzde artan antisemitizme ve yabancı düşmanlığına dikkat çekerken, Nazi Almanyası’nda yaşananlardan ders çıkarmanın değerini vurguladılar.

91 yaşındaki Pavel Taussig, Auschwitz’i ziyaret etmenin zorluğunu lisana getirse de bunu bir vazife olarak gördüğünü söz etti. Taussig, genç jenerasyonlar ortasında Holokosta ait bilgi eksikliğinin kendisini endişelendirdiğini belirterek şöyle konuştu:

“Bugün gençlerin Holokost hakkında kâfi bilgiye sahip olmadığını görmek beni derinden sarsıyor. Geçmişi unutmamaları için daha fazla uğraş göstermeliyiz.”

Auschwitz Anıtı Yöneticisi Piotr Cywinski, hayatta kalanların bildirilerinin bugünkü dünyaya rehberlik etmesi gerektiğini belirterek “Holokost şahitlerinin tecrübeleri, artan popülizm ve bilgi kirliliği çağında daha da pahalı hale geldi. Onların yaşadıklarını anlamak, insanlık için kritik bir görev” dedi.

Bu yılki merasime kamplardan kurtarılan 50 kişi de katıldı. Fotoğraf: SERGEI GAPON / AFP

Almanya’dan tarihi katılım

Almanya, Auschwitz’in kurtuluşunun 80. yılı anmasında bugüne kadarki en kalabalık ve üst seviye iştirakle yerini aldı. Başbakan Olaf Scholz, Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ve birçok bakanın yer aldığı heyet, Almanya’nın tarihi sorumluluğunu bir defa daha vurguladı.

Başbakan Scholz, merasimde yaptığı konuşmada, geçmişin asla unutulmaması gerektiğini vurgulayarak, “Auschwitz sırf geçmişteki bir trajedi değil, birebir vakitte hepimizin hafızasında yer etmesi gereken bir ihtardır. Bugün burada bulunmamız, bu cürümlerin tekrarlanmaması için üstlendiğimiz sorumluluğun bir göstergesidir” tabirlerini kullandı.

Törene milletlerarası seviyede iştirak oldu.Fotoğraf: Sergei Gapon/AFP/Getty Images

Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier de, Almanya’nın geçmişle yüzleşmeye devam edeceğini tabir ederken, “Auschwitz-Birkenau ve başka toplama kamplarında işlenen insanlık cürümleri, Almanya’nın tarihi ve kimliğinin bir modülüdür. Bu sorumluluğu unutmamız mümkün değil” diye konuştu.

Steinmeier, ABD’li milyarder Elon Musk’ın Almanya’nın “geçmişe fazla odaklandığı” istikametindeki tenkitlerine de karşılık verdi, “Sorumluluk hudut tanımaz. Kim bu sorumluluğun sona erdiğini düşünüyorsa buraya gelip hayatta kalanlarla konuşmalı” dedi.

Geniş iştirak oldu

Törene İngiltere Hükümdarı III. Charles, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy gibi önderler katıldı. Ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’yı işgalinden bu yana üçüncü sefer merasime davet edilmedi.

Auschwitz-Birkenau, Nazi Almanyası tarafından 1940-1945 yılları ortasında yaklaşık 1,1 milyon insanın katledildiği bir soykırım merkezi olarak tarihe geçti. 27 Ocak 1945’te Sovyet Kızıl Ordu tarafından kurtarılan kamp, insanlık tarihinin en karanlık sayfalarını temsil ediyor.

Birleşmiş Milletler, 27 Ocak’ı 2005 yılında Memleketler arası Holokost Anma Günü olarak ilan etti.

dpa,epd,KNA / TY,ET

DW Türkçe’ye manisiz nasıl erişebilirim?