Türkiye’yi iyi tanıyor: Almanya’nın yeni Dışişleri Bakanı

Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) lideri Friedrich Merz başbakanlığındaki yeni hükümet 6 Mayıs’ta resmen misyona başlamaya hazırlanıyor. Almanya’da yeni periyoda damgasını vurması beklenen kabine üyeleri ortasında Türkiye’yi yakından tanıyan CDU’lu Johann Wadephul öne çıkıyor. Wadephul, Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partileri ile Toplumsal Demokrat Parti’nin (SPD) oluşturacağı koalisyon hükümetinde en kritik vazifelerin başında yer alan Dışişleri Bakanlığını üstlenecek.

Koalisyon hükümetleri tarafından yönetilen Almanya’da uzun bir ortadan sonra birinci kere başbakan ile dışişleri bakanı aynı partiden olacak ve Dışişleri Bakanlığı koltuğunda yaklaşık 60 sene sonra birinci defa Hristiyan Demokrat bir siyasetçi oturacak. Ülkede 1966 yılından bu yana Dışişleri Bakanlığı, ya Sosyal Demokrat (SPD) ya Hür Demokrat (FDP) ya da Yeşiller Partili siyasetçiler tarafından yönetiliyordu.

CDU’lu siyasetçi Wadephul, önümüzdeki hafta dışişleri bakanlığını Yeşiller Partili Annalena Baerbock’tan devralacak.

Merz, liderlik edeceği hükümette Dışişleri için Wadephul’u bilhassa seçti. İkilinin, dünyanın çalkantılı bir süreçten geçtiği, Almanya’nın hem siyasi hem ekonomik olarak ağır sınamalarla karşı karşıya olduğu bir periyotta, tek ses halinde hareket ederek dış politikayı yönetmeleri bekleniyor.

Johann Wadephul kimdir?

Evli ve üç çocuk babası muhafazakâr siyasetçi, merkez sağdaki Hristiyan Demokratların hem dış siyasette hem de güvenlik siyasetleri alanında en ehil isimlerinden. Hatta muhafazakâr siyasetçi, son yıllarda ana muhalefette yer alan CDU/CSU’nun “gölge dışişleri bakanı” olarak da nitelendiriliyordu.

Almanya’nın Kuzey Denizi kıyısındaki Husum kentinde 1963 yılında dünyaya gelen Wadephul, 1982 yılında CDU’ya üye oluyor, birebir yıl Alman ordusu Bundeswehr’e katılıyor.

Orduda 4 yıl boyunca asker olarak vazife yapan Wadephul, daha sonra Kiel kentindeki Christian-Albrechts Üniversitesi’nde hukuk okumaya başlıyor. Üniversite eğitimini tamamladıktan ve doktorasını da yaptıktan sonra avukatlık yapmaya başlayan Johann Wadephul, 2009 yılından bu yana Federal Meclis milletvekili.

2017 seçimlerinden sonra CDU/CSU’nun savunma, dış ve güvenlik siyasetlerinden sorumlu meclis kümesinin lider vekilliğini üstlenen siyasetçi, mecliste dışişleri, savunma ve Avrupa Birliği (AB) kurullarında kritik misyonlar üstlendi, ayrıyeten bir evvelki yasama periyodunda NATO Parlamenter Asamblesi Lider Yardımcısı ve NATO Parlamenter Asamblesi Alman Delegasyonu Başkanı olarak görev yaptı.

Dış siyaset vizyonu ne?

Müstakbel Dışişleri BakanıJohann Wadephul ile birlikte Alman dış siyasetinde Annalena Baerbock’un imzasını taşıyan “feminist dış politika” periyodunun sona ereceği belirtiliyor.

Güvenlik siyasetlerinde uzman Wadepuhl, ortak bedellerden fazla stratejik çıkarları önde tutan bir dış siyaset anlayışına inanıyor. CDU’lu siyasetçi, savaş ve ihtilafların arttığı, ABD Başkanı Donald Trump’ın küresel sistemi alt üst eden siyasetleriyle yeni bir periyoda girilen dünyada, Almanya’nın güvenlik siyasetlerini gözeten bir dış siyaset çizgisi izlemesi gerektiğini savunuyor.

Johann Wadephul daha yeni vazifesini üstelenmeden evvel ısınma cinsleri kapsamında seyahatlerine başladı bile. Geçen hafta Londra’yı ziyaret eden Wadephul, ayrıyeten Roma, Varşova ve Paris’teki mevkidaşları ile bir araya geldi.

Friedrich Merz üzere Ukrayna’ya ağır silahların verilmesi gerektiğini, Rusya’ya kararlılık sergileyerek ve zaafiyet göstermeden karşı konulması gerektiğini savunan CDU’lu siyasetçi, transatlantik bağlantıların koruması için de efor gösterilmesinde yana.

Açıklamalarında görüş ayrılıklarına rağmen ABD Başkanı Donald Trump ile direkt diyalog kanallarının oluşturulmasının kıymetli olduğu söyleyen Wadephul, izlenmesi gereken stratejiyi “Elimizi uzatmalı, müzakere etmeye istekli olmalı, bir şeyler teklif etmeli fakat elbette müzakereler düzgün gitmezse de kendimizi savunabileceğimizi göstermeliyiz” kelamlarıyla söz etti.

Wadephul, Rusya’ya karşı sert tutumuyla tanınıyor, Almanya’nın neredeyse her gün Rus siber ve hibrit taarruzlarına amaç olduğunu, bu sürdüğü surece de Moskova ile bağların normalleşemeyeceğini söylüyor.

Avrupa Birliği’nin (AB) savunma yetkinliklerinin pekiştirilmesiyle güçlendirilmesi gerektiğini, Avrupa ülkeleri ortasında savunma alanında daha yakın bir işbirliğinin gerekli olduğunu savunan müstakbel Dışişleri Bakanı, birkaç yıl önce kıtanın güvenliğini güçlendirmek için Fransız nükleer cephaneliğinin kullanılması gerektiğini gündeme getirmişti.

Türkiye’ye güvenlik merceğinden bakıyor

Wadephul, Avrupa’nın güvenliği, istikrarı ve ekonomik refahında Türkiye’nin de stratejik bir kıymete sahip olduğunu söyleyen bir siyasetçi. Johann Wadephul’un yeni vazifesinde Türkiye belgesinin da kıymetli bir yer tutması bekleniyor.

Dış siyasete ve bilhassa Türkiye ile ilgilere güvenlik merceğinden bakan Wadephul, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki AKP hükümeti ile İsrail konusu başta olmak üzere pek çok alandaki görüş ayrılıklarına karşın diyaloğun sürdürülmesi gerektiğini savunuyor. Hatta SPD’li Olaf Scholz’un başbakanlığı boyunca Erdoğan ile ikili temaslarına yönelik eleştirelere itiraz eden CDU’lu siyasetçi, rahatsız eden telaffuz ve siyasetlerine karşın Türkiye önderiyle görüşülmesinin “önemli ve hakikat olduğunu” savundu.

Türkiye’yi yakından tanıyan, güvenlik ve iktisat alanlarında işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiğini savunan siyasetçi, yaptığı açıklamalarda Türkiye’yi “güvenilir ve kıymetli bir NATO müttefiki” ve “güvenlik siyaseti açısından son derece riskli bir bölgede kıymetli bir ortak” olarak tanımlıyor.

Erdoğan idaresine haklı tenkitlerin direkt iletilmesi gerektiğini, lakin bu tenkitlerin siyasi yabancılaşmaya ya da iştirak bağlantılarının gerilemesine yol açacak bir üslupla tabir edilmemesi gerektiğini savunan Wadephul, Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un 2022 yılında Yunanistan ziyareti sırasında Türkiye’ye yönelik sert eleştireler yapmasını da eleştirmişti.

Baerbock’un NATO ortağı Türkiye’yi Atina’dan eleştirmesine reaksiyon gösteren CDU’lu siyasetçi, iki NATO üyesi ülke ortasındaki sıkıntılara ait sorunların basın önünde değil, ikili görüşmelerde lisana getirilmesi gerektiğini savunmuştu.

Türkiye ile bağların geliştirilmesini savunan Wadephul birebir vakitte Ankara’dan da yapan bir tavır bekliyor. CDU’lu siyasetçi bu beklentisini bir açıklamasında şu tabirlerle lisana getirmişti:

“NATO üyesiyseniz ve Avrupa da en kıymetli ticaret ortağınız ise o vakit Batı dünyasının çıkarlarını ve bedellerini ayaklar altına alamazsınız.”

Türkiye’nin AB üyelik maksadı için ne diyor?

Erdoğan “hedefimiz AB üyeliği” açıklamasını aşikâr aralıklarla yinelese de artık Berlin’de kimse Cumhurbaşkanı’nın bu kelamlarının altını dolduracak somut ıslahat adımları atacağına ihtimal vermiyor.

Johann Wadephul da bu mevzu hakkında yaptığı açıklamalarda “AB iştirak müzakerelerini yine canlandırmak için top Türkiye’nin sahasında” tabirlerini kullanmış, Türkiye’nin hukukun üstünlüğü, demokrasi ve adalet alanlarında yüzünü tekrar Avrupa’ya dönmesi halinde sürecin canlandırılabileceğini söylemişti.

Üyelik kapısını kapatmamak ve imtiyazlı paydaşlıktan kelam etmemekle birlikte CDU’da Türkiye ile farklı işbirliği modelleri arayışı olduğu, güvenlik ve savunma alanında işbirliğinin öne çıktığı ve Ankara’da ile kapalı kapılar akabinde bu mevzuyla ilgili temasların olduğu biliniyor.

Türkiye ile “iyi ve güçlü ilişkilerin” Almanya ve AB’nin çıkarına olduğuna dikkat çeken CDU’lu siyasetçi, ayrıyeten bilhassa iktisat ve güç alanlarında “tam olarak kullanılmayan muazzam bir potansiyel” bulunduğunu ve bu potansiyelin kullanılması için fırsatlar yaratılması gerektiğini savunuyor.

Ankara ile yakın diyaloğu var

DW Türkçe’nin edindiği bilgilere nazaran, milletvekili olduğu devirde Türkiye’ye birçok ziyaret gerçekleştiren Wadepuhl’un, farklı siyasi partilerinden milletvekilleriyle olduğu kadar Cumhurbaşkanı Dış Siyaset ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç üzere kilit aktörlerle de diyaloğu var.

Wadepuhl, 6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli yıkıcı sarsıntılar sonrasında Türkiye’yi ziyaret eden Alman siyasetçiler ortasında yer almıştı. CDU’lu kaynaklar, Wadephul’un Türk mevkidaşı Hakan Fidan ile yakın bir diyalog kanalı oluşturacağını, birinci ziyaret edeceği ülkeler ortasında Türkiye’nin de yer almasının beklendiğini söylüyor.

Ayrıca Wadephul’un Dışişleri Bakanlığındaki yakın mesai arkadaşlarından biri de Türkiye kökenli CDU’lu siyasetçi Serap Güler olacak. Türkiye belgesine hakim Güler, dışişleri bakanlığı bünyesindeki üç devlet bakanlığından birini üstlenecek.

Rus ikilinin tuzağına düştü, manşetlere taşındı

Bu ortada Johann Wadephul, 23 Şubat erken seçimlerinden çabucak evvel Rus komedyen ikilisi tarafından kandırıldığı telefon görüşmesi nedeniyle manşetlerde yer aldı.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskyi’nin ekibinden olduklarını söyleyerek 20 dakika boyunca Alman siyasetçi ile konuşan Rus ikili, daha evvel de eski başbakan Angela Merkel ve Berlin Eyaleti’nin eski başbakanı Franziska Giffey’i kandırmışlardı.

Tuzağa düşürülen Wadephul bu telefon görüşmesinde Ukrayna’nın Taurus uzun menzilli füzeler için yeni Alman hükümetinin kurulacağı Mayıs ayını beklemesi gerekeceğini aktarmış, partisinin erken seçimleri kazanması halinde gönderilen silahlardaki kısıtlamaların kaldırılabileceğine işaret etmişti. Taurus füzelerinin gönderilmesine karşı çıkan SPD’li Başbakan Olaf Scholz’u eleştiren Wadephul, Rusya’nın bir hasım olduğunu ve Avrupa güvenliği için tehdit oluşturduğunu kaydetmişti.

CDU’lu Wadepuhl, Rus komedyenlerin telefon görüşmesini yayımlamaları üzerine Alman basınına, seçim kampanyasının en sıcak devrinde kasıtlı olarak başlatılan bir dezenformasyon kampanyasının kurbanı olduğunu söylemiş, “Bu olay, Rus aktörlerin seçim kampanyasına ne kadar ahlaksızca müdahale ettiklerini gösteriyor” diyerek de komedyenler hakkında cürüm duyurusunda bulunmuştu.

DW Türkçe’ye nasıl erişebilirim?

Türkiye’yi iyi tanıyor: Almanya’nın yeni Dışişleri Bakanı

Benzer İçerikler